Ρομπότ - 3

Το ρομπότ του Leonardo Da Vinci

Στο ερώτημα του κατά πόσο οι μηχανές μπορούν ν’ αποκτήσουν συνείδηση δεν υπάρχει συναίνεση. Για την ακρίβεια, υπάρχουν αντιγνωμίες ακόμα και για τη σημασία του όρου “ συνείδηση ”. Κανείς δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να διατυπώσει έναν κοινά αποδεκτό ορισμό.
Ο Μάρβιν Μίνσκυ του ΜΙΤ, ένας από τους ιδρυτές του πεδίου της τεχνητής νοημοσύνης, θεωρεί ότι η συνείδηση μοιάζει με “ μια ένωση επιμέρους εγκεφάλων ”, με την έννοια ότι η διαδικασία της σκέψης δεν επικεντρώνεται σ’ ένα μόνο σημείο του εγκεφάλου, αλλά απλώνεται σε διάφορα κέντρα, τα οποία βρίσκονται σε μόνιμο ανταγωνισμό μεταξύ τους. Συνεπώς, η συνείδηση μπορεί να θεωρηθεί ως συνέπεια των σκέψεων και των εικόνων που εκπορεύονται από τα επιμέρους, μικρότερα “ μυαλά ” του ανθρώπου, τα οποία διαγωνίζονται για το ποιο θ’ αποσπάσει την προσοχή μας.
Αντί λοιπόν ν’ αμπελοφιλοσοφούμε για τον ορισμό της συνείδησης, ίσως θάπρεπε να προσπαθήσουμε να κατατάξουμε τους διάφορους τύπους και τα επίπεδα συνείδησης. Μπορεί κάποια μέρα τα ρομπότ ν’ αποκτήσουν “ συνείδηση πυριτίου ”. Ίσως μάλιστα να διαθέτουν μια αρχιτεκτονική σκέψης κι επεξεργασίας πληροφοριών διαφορετική από τη δική μας.
Στο μέλλον, τα προηγμένα ρομπότ μπορεί να αμβλύνουν τα όρια ανάμεσα στο συντακτικό και τη σημαντική, κι οι απαιτήσεις τους να μη μπορούν να διακριθούν από αυτές του ανθρώπου. Εάν τους συμβεί αυτό, το ερώτημα “ όντως καταλαβαίνουν ; ” θα είναι ουσιαστικά αδιάφορο. Ένα ρομπότ που κατέχει πλήρως το συντακτικό και μπορεί να το χρησιμοποιήσει για κάθε πρακτική χρήση καταλαβαίνει τι ακούει. Με άλλα λόγια, η τέλεια γνώση της σύνταξης συνταυτίζεται με την κατανόηση.

.

Ο ανθρωποειδής εξωγήϊνος Gort, 1951

Θα μπορούσαν τα ρομπότ ν' αποδειχτούν επικίνδυνα ; Η απάντηση είναι " πιθανόν ναι ".

Ο πιο πεζός και καθημερινός κίνδυνος έχει να κάνει με την εξάρτηση των υποδομών μας από τους υπολογιστές. Τα δίκτυα ύδρευσης κι ηλεκτροδότησης, όπως και τα δίκτυα μεταφορών κι επικοινωνιών, θα είναι στο μέλλον όλο και πιο αυτοποιημένα. Οι πόλεις μας έχουν γίνει τόσο περίπλοκες, που μόνο περίπλοκα και δαιδαλώδη δίκτυα υπολογιστών μπορούν να ρυθμίζουν και να παρακολουθούν τις αχανείς υποδομές τους. Στο μέλλον, θα γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη εξοπλισμού των δικτύων υπολογιστών με το στοιχείο της τεχνητής νοημοσύνης. Μια βλάβη ή η ενδεχόμενη κατάρρευση αυτής της πανταχού παρούσας υπολογιστικής υποδομής, θα μπορούσε να προκαλέσει την παράλυση μιας πόλης, μιας χώρας, ακόμη κι ενός ολόκληρου πολιτισμού.

Άραγε, οι υπολογιστές θα μας ξεπεράσουν κάποια στιγμή σε ευφυϊα ; Το βέβαιο είναι ότι κανένας νόμος της φυσικής δεν το απαγορεύει. Εάν τα ρομπότ έχουν τη μορφή νευρικών δικτύων ικανών να μαθαίνουν και ν' αναπτύσσονται, σε σημείο που να μπορούν να μαθαίνουν πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από εμάς, τότε είναι λογικό ότι κάποια μέρα θα μας ξεπεράσουν σε δυνατότητες λογικής σκέψης.

Ίσως αυτή τη στιγμή να δημιουργούμε τους εξελικτικούς μας διαδόχους. Κάποιοι επιστήμονες των υπολογιστών οραματίζονται ένα χρονικό σημείο όπου τα ρομπότ θα μπορούν να επεξεργαστούν πληροφορίες με απίστευτη ταχύτητα, δημιουργώντας νέα ρομπότ, μέχρι που η συλλογική τους ικανότητα επεξεργασίας πληροφοριών ν' αγγίξει σχεδόν το άπειρο.

...

Επισκευάζοντας ρομπότ

Randis Albion

Μακροπρόθεσμα, ορισμένοι επιστήμονες τάσσονται υπέρ της συγχώνευσης της τεχνολογίας του άνθρακα και του πυριτίου, θεωρώντας ότι είναι η καλύτερη λύση από το να περιμένουμε στωϊκά την εξαφάνιση του είδους μας. Εμείς οι άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι κυρίως από άνθρακα, σε αντίθεση με τα ρομπότ που βασίζονται ( τουλάχιστον προς το παρόν ) στο πυρίτιο. Ίσως η λύση θα είναι να ενωθούμε με τα δημιουργήματά μας : εάν συναντήσουμε ποτέ εξωγήϊνους, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε εάν διαπιστώσουμε ότι είναι εν μέρει οργανικά κι εν μέρει μηχανικά όντα, αφού έτσι θα μπορούν ν' αντέξουν τις κακουχίες των διαστημικών μετακινήσεων και ν' ακμάσουν σ' εχθρικά περιβάλλοντα.

Στο μακρινό μέλλον, τα ρομπότ ή τα ανθρωποειδή, βιολογικά ρομπότ ενδέχεται να μας χαρίσουν ακόμα και το δώρο της αθανασίας. " Τι θα γίνει όταν ο Ήλιος πεθάνει ή καταστρέψουμε εμείς οι ίδιοι τον πλανήτη μας ; Γιατί να μην δημιουργήσουμε καλύτερους φυσικούς, μηχανικούς και μαθηματικούς από αυτούς που έχουμε ; Ίσως χρειαστεί να γίνουμε οι αρχιτέκτονες του δικού μας μέλλοντος. Αν δεν το κάνουμε, ο πολιτισμός μας μπορεί και ν' αφανιστεί "προσθέτει ο Μάρβιν Μίνσκυ.

Ο Hans Moravec, ειδικός των υπολογιστών, οραματίζεται μια εποχή στο μακρινό μέλλον, στην οποία η αρχιτεκτονική των νευρώνων μας θα μπορεί να μεταφερθεί άμεσα, νευρώνα προς νευρώνα σε μια μηχανή, χαρίζοντάς μας κατά κάποιο τρόπο την αθανασία. Είναι μια παρατραβηγμένη σκέψη, η οποία όμως εντάσσεται στη σφαίρα του εφικτού. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες που κοιτάζουν στο πολύ απώτερο μέλλον, η αθανασία ( με τη μορφή σωμάτων από πυρίτιο ή με βελτιωμένο DNA ) μπορεί ν' αποτελεί την τελική κατάληξη του μέλλοντος της ανθρωπότητας.

Πηγές στοιχείων : Μίτσιο Κάκου, Η φυσική του ανέφικτου, Αβγό 2009, Time photos, Templates blog, Wikipedia.